17.12.2021 | Persbericht vonnis milieustakingsvordering:
PERSBERICHT
Milieustakingsvordering in Oosterweeldossier ontvankelijk verklaard; partijen schakelen versnelling hoger
Antwerpen, 17.12.2021
Gisteren deed de rechtbank van eerste aanleg van Antwerpen een voorlopige uitspraak over de milieustakingsvordering die Grondrecht, Greenpeace en Thomas Goorden instelden tegen de risico’s op verdere verspreiding van de PFOS-vervuiling door de Oosterweelwerken. Dat de zaak ontvankelijk werd verklaard, is een eerste stapje richting een gezonde leef- en woonomgeving. “Dit sterkt ons in ons vertrouwen dat de rechter ons ook ten gronde gelijk zal geven.” Tegelijk schakelen partijen een versnelling hoger en vechten ze het nieuwe Technisch Verslag over de zogenaamde naleving van de aanbevelingen van de Commissie Grondverzet aan.
De milieustakingsvordering werd in augustus ingesteld, omdat de coalitie zich zorgen maakte over de Oosterweelwerken die op de Antwerpse Linkeroever werden aangevat. Die werken vinden plaats in grond die zwaar vervuild is met PFOS, wat risico’s meebrengt voor omwonenden en voor het milieu. Recent bloedonderzoek toonde aan dat een meerderheid van de omwonenden al gevaarlijke PFOS-gehalten in hun bloed hebben.[1] Extra reden dus, aldus de coalitie, om alle mogelijke voorzorgsmaatregelen te nemen op de Oosterweelwerf.
De eisers stellen allereerst de normen in vraag die in de vergunningen voor Oosterweel worden gehanteerd. “De normen voor grondverzet die gebruikt worden zijn intussen compleet achterhaald, en dus gevaarlijk. In Nederland bijvoorbeeld, zou nooit op deze manier kunnen gewerkt worden”, zegt Jonas Vernimmen, woordvoerder voor Grondrecht. “Ze zijn opgesteld vanuit wat haalbaar was om het Oosterweelproject te realiseren, terwijl de bescherming van het milieu en de volksgezondheid de voornaamste overweging had moeten zijn.”
Daarnaast maken bewoners zich zorgen dat de aanleg van de Oosterweelverbinding ertoe zal leiden dat de vervuiling niet kan worden aangepakt op lange termijn. “Het gevolg van die werken mag niet zijn dat de vervuiling de status quo wordt en dat er een niet-vergunde stortplaats ontstaat. Als we effectief geloven dat 3M onze leefomgeving moet opkuisen, kunnen we de vervuiling niet voor decennia vaststeken onder de Oosterweelverbinding”, zegt Jonas Vernimmen, woordvoerder voor Grondrecht.
Vordering ontvankelijk verklaard
De rechter oordeelt nu dat de vordering van eisers ontvankelijk is. De komende maanden zal dus worden gepleit over de zaak ten gronde. Opvallend: de rechter oordeelde tegelijkertijd dat Thomas Goorden geen deel kan uitmaken van de procedure. “Het maakt gelukkig nauwelijks wat uit voor de strijd die we voeren”, zegt Thomas Goorden daarover. “Het zegt wel hoe moeilijk het je als burger gemaakt wordt om ernstige milieuproblemen juridisch aan te kaarten.”
Dat nu de eerste horde is genomen, stemt de coalitie hoopvol. “We zijn een klein stapje dichter bij een gezonde leef- en woonomgeving. Dat sterkt ons in het vertrouwen dat de rechter ons ook ten gronde gelijk zal geven”, stelt Jonas Vernimmen. “Al blijft het frappant dat wij via de rechter moeten ijveren voor een verantwoorde aanpak van het Oosterweeldossier. Waarom heeft de Vlaamse overheid dit dossier niet gewoon aangepakt toen het vijf jaar geleden op haar radar kwam? Dat ze ook nu niet ingrijpt, terwijl die werken volop aan de gang zijn, krijg je in Zwijndrecht en Antwerpen echt niet meer uitgelegd.”
Nieuwe stap richting snelle beoordeling aanpak Lantis
De rechter wees wel het verzoek van de coalitie af om als voorlopige maatregelen de aanbevelingen van de Commissie Grondverzet bindend op te leggen. De rechter vond de aanbevelingen hiervoor te “algemeen en vaag”. “Dat het zelfs met een expertenverslag in de hand zo moeilijk is om concrete bescherming af te dwingen wanneer de werken al bezig zijn, toont net het belang aan van tijdig en doortastend optreden door de overheid”, stelt Mathieu Soete van Greenpeace. “De Vlaamse overheid heeft de vervuiling rond 3M jarenlang laten veretteren om de Oosterweel niet in gevaar te brengen, op kosten van het leefmilieu, de gezondheid van de omwonenden en uiteindelijk ook de belastingbetaler. Genoeg is genoeg, wij gaan door tot die prioriteiten omgedraaid zijn.”
In een opmerkelijke wending in het dossier, kwam tijdens de debatten naar boven dat Lantis een nieuw Technisch Verslag had opgesteld op basis van alweer nieuwe bodemnormen. “Dit was eigenlijk een perfecte voorzet”, zegt Thomas Goorden, “want het biedt ons de kans om zowel de bodemnormen als de aanpak qua werkzone met spoed door een rechter te laten beoordelen”. Daarom trekt Greenpeace samen met twee omwonenden naar de Raad van State om een spoedprocedure (UDN) in te stellen tegen dit verslag. “Lantis is druk bezig met het verspreiden van zwaar vervuilde PFOS grond over een enorm groot gebied op basis van bijzonder problematische bodemnormen”, voegt Goorden toe. “Het is tijd dat dit een halt wordt toegeroepen.”
“We zullen dus sowieso ontdekken of de aanpak van Lantis wettig is en voldoende veilig” sluit Vernimmen af. “Op korte termijn via de UDN of binnen een paar maanden via de milieustakingsvordering.”
Noot:
Een juridische strijd kost handenvol geld,
je kan ons hierbij steunen via een bijdrage aan het PFOndS.
steun ons in onze juridische strijd
PROJECTPart of: PFOndS Fiscal Host: All For Climate
Nederlands (België) 
English