PFAS in het bloed: onderzoek toont wijdverspreide vervuiling in Nederland

23.01.2025 | Grondrecht

PFAS in het bloed: onderzoek toont wijdverspreide vervuiling in Nederland

Niet alleen omwonenden van Chemours lopen risico

PFAS is overal. Een recente signaalstudie van stichting Tegengif.nl onthult dat mensen in alle Nederlandse provincies PFAS in hun bloed hebben. De chemische stoffen, die nauwelijks afbreken en zich ophopen in mens en milieu, vormen een groeiend gezondheidsrisico. Zelfs PFOA, een stof die Chemours jarenlang niet meer produceerde, werd bij alle testpersonen aangetroffen.

PFAS in het bloed: Wat onthult het onderzoek?

Stichting Tegengif onderzocht 13 deelnemers verspreid over Nederland en ontdekte dat iedereen PFAS in zijn of haar bloed had. Dit is zorgwekkend, want:

• In Sliedrecht, nabij de Chemours-fabriek, hadden Joop Keesmaat en Kees van der Hel extreem hoge PFAS-waarden. Hun blootstelling wordt direct gelinkt aan de langdurige uitstoot van PFAS door Chemours.
• Ook in andere provincies, zoals Gelderland en Flevoland, werden bij sommige deelnemers PFAS-waarden boven de gezondheidskundige grens gemeten.
• Volgens Tegengif-directeur Annelies den Boer is dit geen lokaal probleem: “PFAS zit overal. Het komt via voedsel, drinkwater en consumentenproducten ons lichaam binnen.”

Waarom is PFAS gevaarlijk?

PFAS wordt in verband gebracht met ernstige gezondheidsrisico’s. Omdat deze stoffen zich ophopen in ons lichaam, kunnen ze bijdragen aan:

• Kanker
• Hormoonverstoring
• Aantasting van het immuunsysteem
• Lever- en nierproblemen

De giftige stoffen zitten in non-stick pannen, waterafstotende kleding, voedselverpakkingen, blusschuim, voeding en drinkwater waardoor vrijwel iedereen eraan blootgesteld wordt.

PFAS is niet alleen afkomstig van Chemours

Hoewel Chemours jarenlang een grote bron van PFAS-uitstoot was, laat het onderzoek zien dat PFAS-vervuiling veel breder verspreid is.

Luchtvaart & Blusschuim
PFAS wordt veel gebruikt op vliegvelden en militaire bases. Hierdoor belandt het in de bodem en het grondwater.

Voedsel & Drinkwater
PFAS zit in voedselverpakkingen, en zelfs in drinkwater kunnen sporen ervan aanwezig zijn.

Consumentenproducten
Denk aan anti-aanbakpannen, waterafstotende jassen en cosmetica – dagelijkse producten waar onbewust PFAS in verwerkt zit.

Pleidooi voor strengere regelgeving

Volgens hoogleraar Majorie van Duursen (VU Amsterdam) bewijst dit onderzoek de noodzaak van een nationaal biomonitoringsprogramma: “We moeten structureel meten hoeveel PFAS mensen in hun bloed hebben, zodat we de blootstelling en gezondheidsrisico’s beter begrijpen.”

Politieke druk neemt toe
Het Limburgse Kamerlid Geert Gabriëls (GroenLinks-PvdA), die zichzelf liet testen, pleit voor een strikte aanpak: “Als bedrijven niet innoveren, moet de overheid ingrijpen en PFAS uitfaseren.”

Wat doet Chemours?

Chemours beweert de uitstoot al met 99% te willen verminderen en zegt te investeren in nieuwe technieken. Maar voor actiegroepen zoals Gezondheid vóór Alles is dat niet genoeg. Joop Keesmaat waarschuwt:“PFAS is schadelijk. Als we nu niets doen, creëren we een nog groter probleem voor toekomstige generaties.”Zijn oproep? Chemours moet stoppen met uitstoot. De omgeving moet gesaneerd worden. De overheid moet optreden.

Wat kun jij doen om PFAS te vermijden?

Wil je minder PFAS in je dagelijks leven? Dit zijn enkele stappen die je kunt nemen:

• Vermijd producten met PFAS, zoals anti-aanbakpannen en waterafstotende kleding.
• Drink gefilterd water om mogelijke PFAS-vervuiling te verminderen.
• Steun actiegroepen zoals Tegengif.nl die zich inzetten voor een PFAS-vrij Nederland.